In een reeks blogs zoomen we in op de verschillende BENG indicatoren. In deze blog behandelen we BENG 3: hernieuwbare energie. De helft van de verbruikte energie in een gebouw moet bestaan uit duurzame energie. Met welke maatregelen kun je dit bereiken? Is de toepassing van zonnepanelen voldoende? Of heeft het gebruik van bepaalde ventilatie- of verwarmingssystemen het gewenste effect? Aan de hand van een casus geven wij advies.
De casus
Net als in onze blogposts over BENG 1 en BENG 2 gebruiken we een voorbeeldwoning die in de EPC berekening aan de eisen voldoet. We hebben exact dezelfde waarden ingevoerd als bij de EPC berekening, alleen is de luchtwarmtepomp vervangen voor een combinatie buitenlucht en ventilatieretourluchtwarmtepomp met een hoog rendement. Dit zorgt ervoor dat BENG 3 niet voldoet. In deze blog gaan we onderzoeken welke maatregelen dit probleem kunnen oplossen.
Hoe kun je BENG 3 verhogen?
In de blog over BENG 2 hebben we gezien dat het aanpassen van BENG 2 invloed heeft op BENG 3. Het veranderen van de verwarmingsinstallatie zorgt ervoor dat BENG 3 op 0 is komen te staan. De combinatieretourwarmtepomp haalt zijn energie uit de af te voeren lucht en verwarmt waar nodig elektrisch bij. Wat we ook hebben gezien bij de elektrische boiler is hierdoor het hernieuwbare energie getal 0%. Elektrische verwarmers zorgen voor een slechte BENG 3.
De makkelijkste weg: Zonnepanelen
Zonnepanelen wekken op een duurzame wijze energie op. Ondanks dat in deze panelen een hoop chemicaliën zitten, produceren ze na aanschaf geen schadelijke stoffen bij de productie van energie. Hierdoor scoren ze goed op BENG 3.
In de voorbeeld woning zijn 0 zonnepanelen opgenomen in de basisopstelling. Er zijn 31(!) zonnepanelen nodig om BENG 3 zodanig te verhogen dat deze voldoet aan de eisen. Dit soort aantallen zijn niet altijd wenselijk doordat het dakvlak te klein is of dat het in te grote mate het uiterlijk van het gebouw beïnvloedt.
DoucheWTW
Met een doucheWTW bespaar je energie. Het effect op BENG 2 was aanwezig maar niet heel groot. Op BENG 3 heeft een doucheWTW helemaal geen effect. Dit is ook logisch omdat de doucheWTW energie bespaart en daarom vooral effect heeft op BENG 2.
Ventilatiesysteem
In de huidige situatie is een ventilatie C4b systeem (natuurlijke ventilatie met Co2 sturing) toegepast. We gaan deze vervangen door een mechanische ventilatie. Bij BENG 2 was hier eveneens een verbetering, maar net als bij de doucheWTW is hier geen effect te zien. Ook hier geldt dat energie wordt terug gewonnen met een WTW, waardoor dit gunstig is voor BENG 2 en niet voor BENG 3.
Zonneboiler
Net als zonnepanelen wekt een zonneboiler duurzame energie op. We zien hier dan ook hetzelfde effect als bij de zonnepanelen; BENG 3 stijgt.
We hebben in dit voorbeeld 4,5 m² PVT per paneel toegepast. Met een implementatie van in totaal 3 panelen zien we een behoorlijke stijging van BENG 3. Deze zou eventueel aangevuld kunnen worden met extra zonnepanelen om de BENG-eis te halen.
Kiezen voor een andere Installatie
De toegepaste installatie in dit voorbeeld is een hybride warmtepomp. De warmtepomp zorgt voor een voorverwarming van het verwarmingstoestel, net als bij een hybride warmtepomp met Cv ketel. Elektrisch verwarmen is een inefficiënte manier van verwarmen. Daar komt weinig innovatieve techniek aan te pas. Eigenlijk kun je het zien als een heel grote waterkoker, die gedeeltelijk wordt geholpen door de energie in gebruikte lucht. Sommige opdrachtgevers willen geen lucht- of bodemwarmtepomp in verband met de kosten en dan wordt vaak een dergelijke installatie geopperd. Belangrijk is dat deze installatie niet verward wordt met een warmtepomp waarin de afgevoerde lucht gebruikt wordt door een luchtwarmtepomp als aanvoerbron. Hierbij is wel een duurzame factor van toepassing.
Door een andere installatie te kiezen, kunnen we het verschil maken in BENG 3. In plaats van de hybride warmtepomp, kiezen we voor een luchtwarmtepomp. Hierin zien we een enorme stijging van BENG 3.
Hetzelfde effect zien we met de bodemwarmtepomp, deze heeft dezelfde stijging tot gevolg. Op het moment dat een warmtepomp een beter rendement heeft, stijgt dus BENG 3.
Biomassa installaties zoals palletkachels zorgen ook voor een verbetering van BENG 3, maar deze is kleiner dan bij een warmtepomp. Ook hier is het rendement weer bepalend voor de uitkomst.
Infrarood panelen, gasketels, externe warmtelevering en micro WKK
De toepassing van infrarood panelen, gaskachels, externe warmtelevering en micro WKK zorgen allemaal voor een gelijk effect op hernieuwbare energie als de elektrische boiler. Het BENG 3 getal komt bij gebruik van deze systemen uit op 0.
Toepassing van deze systemen zal er dan ook voor zorgen dat dit gecompenseerd moet worden met veel zonnepanelen. In sommige gevallen zullen deze installaties ook voor een verhoging van BENG 2 zorgen. Het advies is daarom om deze installaties te mijden.
Conclusie
De belangrijkste basis voor BENG 3 is dat er een goede installatie gekozen wordt. Uiteraard kan er met zonnepanelen veel worden recht gerekend, maar dit heeft weer consequenties voor andere toetsing gerelateerde berekeningen zoals de MPG berekening. Er zijn al diverse geluiden dat deze eis aangescherpt gaat worden, waardoor het nog belangrijker wordt om een kleiner aantal zonnepanelen toe te passen.
DoucheWTW’s en ventilatiesystemen hebben geen invloed op BENG 3, enkel op BENG 2. Het toepassen van Quookers zal BENG 3 verlagen en dus verslechteren. Infrarood panelen, gasketels, stadsverwarming en micro WKK scoren 0% bij BENG 3.
We zouden de conclusie kunnen trekken dat een warmtepomp de nieuwe standaard gaat worden als deze dat nog niet is. Een uitzondering op de standaard zou de palletkachel kunnen zijn.
Op zoek naar advies op maat? Boek een BENG-scan
Ben je op zoek naar een advies op maat over jouw project? Boek dan hier een BENG-scan.
Quiz: Hoeveel weet jij al over BENG?
Nieuwsgierig hoeveel je al weet over de andere indicatoren van BENG? Test je kennis met onze BENG-quiz.
Meer informatie over BENG
Ook meer lezen over de BENG 1, BENG 2 en TO-juli-indicator? Of ons informatieve BENG-webinar terugkijken?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
PH Bouwadvies volgt de ontwikkelingen van nieuwe bouwwet-en regelgeving op de voet. Wil je ook weten wat er gebeurt? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.