We hebben in de bouw rumoerige tijden achter de rug. Nieuwbouwwoningen moeten van het gas af en de bouw kreeg te maken met de stikstofproblematiek. De bouw is altijd in beweging. Over een klein half jaar, vanaf 1 januari 2021, zal er ook weer het één en ander gaan veranderen en dan met name voor de beoordeling van de energieprestatie van gebouwen. In deze blog informeren wij jou over wat er gaat veranderen rondom BENG en wat dat voor jou inhoudt en waar je nu al rekening mee kan houden als belanghebbende in de bouw.
De Energieprestatiecoëfficiënt (EPC) van gebouwen wordt vervangen door BENG.
Per 1 Januari 2021 zal de EPC berekening en de huidige norm NEN 7120 voor het berekenen van Energieprestatie van gebouwen komen te vervallen. De nieuwe methode om energieprestaties van gebouwen te toetsen is de NTA8800.
Met zonnepanelen is straks niet alles meer recht te rekenen
Waar bij de EPC-berekening alles samengevoegd werd onder één uitkomst (EPC=0,4), komen er bij de BENG meerdere verschillende uitkomsten uit de berekening. Elke uitkomst kent zijn eigen toetsingseis. Waar je bij de EPC-berekening alles kon recht rekenen door meer zonnepanelen toe te passen, is dit bij de BENG niet meer mogelijk door de opsplitsing in meerdere te toetsen punten. Door deze opsplitsing in meerdere indicatoren, wordt de uitkomst beter afgestemd op het gebouw en wordt er rekening gehouden met vorm en afmeting van het gebouw.
Vier toetsingsindicatoren
De BENG wordt onderverdeeld in 4 indicatoren: BENG 1 t/m 3 en TO-juli. Elke Indicator heeft zijn eigen toetsingsgetal en zijn in sommige gevallen afhankelijk van elkaar. De indicatoren waar wij de meeste problemen mee verwachten zijn BENG indicator 1 en TO-juli.
BENG1: Energiebehoefte
Deze indicator zegt iets over hoeveel energie die er benodigd is om het behaaglijk te krijgen in het gebouw. Hoe goed is de thermische schil in staat om de warmte binnen te houden. De thermische schil bestaat niet alleen uit isolatie van de vloer, gevel en dak. Hier valt ook het type glas en de infiltratie (kierdichting) van het gebouw onder. Per 1 januari 2021 worden de Rc waardes lichtelijk verhoogd:
Vloerisolatie is minimaal 3,7 m² K/W
Gevelisolatie is minimaal 4,7 m² K/W
Dakisolatie is minimaal 6,3 m² K/W
Niet alleen het verlies van warmte via de thermische schil speelt een rol bij het energieverbruik, ook koeling kan voor een hoog energieverbruik zorgen. Oververhitting van de woning is dus ook iets om rekening mee te houden in BENG 1. BENG 1 wordt uitgedrukt in kWh/m².
Hoe wordt er getoetst?
Anders dan bij de EPC wordt er bij BENG 1 onderscheid gemaakt in de verhouding tussen gebruiksoppervlakte en oppervlakte van de thermische schil. Dit betekent dat een vrijstaande woning straks een ander toetsingsgetal gaat krijgen dan een tussenwoning. Voor woningen zijn 3 niveaus geïntroduceerd om het toetsingsniveau te bepalen, die kijken naar de verhouding tussen gebruiksoppervlakte en de oppervlakte van de thermische schil. Andere gebruiksfuncties kennen ook meerdere toetsingseisen.
Wat moet ik aanpassen om BENG 1 te laten voldoen?
Voldoet BENG 1 niet, dan hebben zonnepanelen geen invloed op deze BENG indicator. De thermische schil zal dus verbeterd moeten worden om het verlies aan energie te beperken. Ook is oververhitting van invloed op het BENG 1 getal. Bij een oververhitting wordt ervan uitgegaan dat een airco ingezet wordt om het behaaglijk te krijgen die een hoop energie verbruikt. Woningen met veel glas in de gevels, al dan niet op het zuiden, zullen moeite hebben met het halen van BENG 1. Het verbeteren van de U waarde van het glas zal de warmtevraag verlagen. Het verkleinen van de raampartijen is een tweede, drastischere oplossing.
BENG 2: Primair fossiel energieverbruik
Primair fossiel energieverbruik: of te wel hoeveel energie heb ik nodig van de energiemaatschappij. Je zou kunnen zeggen dat BENG 2 een uitkomst is van BENG 1 min BENG 3. Door de energievraag te verlagen in BENG 1 is er minder fossiele energie benodigd in BENG 2. Door de zelf opgewekte energie in BENG 3 te verhogen, door bijvoorbeeld zonnepanelen, zal BENG 2 ook dalen. BENG 2 wordt net zoals BENG 1 uitgedrukt in kWh/m².
Wat moet ik aanpassen om BENG 2 te laten voldoen?
Maatregelen die het energieverbruik beperken in BENG 1 zullen BENG 2 verlagen. Hier valt te denken aan een douche WTW en een WTW-ventilatiesysteem waarmee het ventilatieverlies wordt beperkt. Beide systemen beperken het energieverbruik en verlagen daarmee BENG 2. Quookers, elektrische boilers, elektrische kachels en andere elektrische verwarmers met een laag rendement zullen BENG 2 verhogen. Door meer zonnepanelen toe te passen in BENG 3 zal ervoor zorgen dat BENG 2 lager wordt.
BENG 3: Aandeel hernieuwbare energie:
BENG 3 zegt iets over de hoeveelheid opgewekte energie door het gebouw zelf. Hier valt te denken aan zonnepanelen en zonneboilers. Een gebouw moet een minimaal percentage hernieuwbare energie opwekken om te voldoen aan BENG 3. BENG 3 wordt uitgedrukt in het percentage energie dat afkomstig is van de opwekkers.
Oververhitting
Nieuwbouwwoningen zijn tegenwoordig zo goed geïsoleerd en voorzien van kierdichtingen, dat de kans bestaat dat er oververhitting in de woning kan optreden. De woning zijn gemaakt op het vasthouden van warmte in de winter. In de zomer zal via de ramen zonlicht in de woning schijnen op de vloer en het meubilair. Deze vlakken warmen hierdoor op. Dit kan leiden tot een temperatuurstijging van het binnenklimaat waarbij een onaangename hoge temperatuur in de woning optreedt. Om deze temperatuurstijging te voorkomen is er de grenswaarde TO-juli ingesteld voor nieuwbouwwoningen. De bedoeling van deze eis is dat de binnentemperatuur van een woning acceptabel blijft. Hiermee wordt voorkomen dat er inefficiënte koelapparatuur aangeschaft wordt die een nadelige invloed hebben op het energieverbruik van een woning.
Wat moet ik aanpassen om te voldoen aan TO juli?
In een vroeg stadium van het ontwerp zal voor een nieuwe woning meer aandacht besteed moeten worden aan het weren van zonlicht om oververhitting tegen te gaan. In de BENG-berekening komen straks meerdere type zonwering en ook zullen er nachtluiken worden geïntroduceerd. Meer hierover is te lezen op onze website.
BENG adviseur moet gecertificeerd zijn
De nieuwe methodiek van de NTA8800 heeft twee opnameprotocollen (ISSO 75.1 & ISSO 82.1) waarbij gegevens van een gebouw verzameld moet worden om een Energie-Index of een energielabel te kunnen bepalen. Om deze methodiek te mogen uitvoeren moet een energieadviseur aan bepaalde eisen voldoen. De richtlijnen zijn ontwikkeld om de kwaliteit van de Energie Prestatie Advisering (EPA) te waarborgen. Het is dus noodzaak voor bedrijven en/of adviseurs die nu nog EPC-berekening maken om zich te laten certificeren conform de BRL 9500 als zij in de toekomst berekeningen willen maken. De BRL 9500 biedt bedrijven en organisaties de mogelijkheid om zich voor zes deelgebieden te specialiseren. Zo zijn de deelgebieden onder andere verdeeld in bestaande en nieuwbouw woningen/woongebouwen en bestaande en nieuwbouw utiliteitsgebouwen. PH-bouwadvies is momenteel druk bezig met het behalen van deze certificaten op alle 6 de deelgebieden.
Energielabel
Momenteel wordt de energieprestatie alleen voor een nieuw gebouw aangeduid met een EPC-waarde dat komt te vervallen. Een energielabel kan worden afgegeven bij de oplevering van een nieuw gebouw of in het geval bij bestaande bouw bij de overdracht (koop/huur). Het label dat een gebouw uiteindelijk verdiend, wordt bepaald door de BENG en TOjuli. Een energielabel wordt aangeduid met letters A++++ t/m G, waarbij energielabel A++++ het meest hoogst haalbare is op dit moment. Een energielabel heeft een geldigheid van 10 jaar na datum van afgifte, na deze 10 jaar zal een gebouw opnieuw beoordeeld moeten worden. Volgens de normering moeten alle relevante gegevens van een gebouw die invloed hebben op de energieprestatie vastgelegd worden in een rapport. Ook alle afwijkingen die tijdens een oplevering worden geconstateerd ten opzichte van het oorspronkelijke bouwplan moeten worden vastgelegd.
Wat gaat er concreet veranderen en is dat merkbaar?
Het proces voor het bepalen van de energieprestatie van een gebouw wordt uitgebreider en in sommige gevallen gedetailleerder. In tegenstelling tot het maken van een EPC-berekening is met de gedetailleerde invoer meer kennis vereist over duurzame installaties met betrekking tot verwarming & koeling en het tegengaan van oververhitting. Hiervoor dient iedereen die een energieprestatieadvies wil afleveren of moet toetsen, gecertificeerd zijn conform de BRL 9500. Bedrijven en toetsende organisaties zullen tijd en financiën moeten investeren om in de toekomst de energieprestaties van gebouwen te mogen verrichten. Alle zaken die invloed hebben op de energieprestatie van een gebouw dienen te worden vastgelegd in een rapportage. Dit zorgt ervoor dat een project langer in behandeling is.
Project na oplevering afmelden.
Niet alleen moet een project te worden afgemeld voor de omgevingsvergunning, ook moet elk nieuwbouwproject afgemeld worden op het moment dat het wordt opgeleverd. Bij de oplevering moet er een rapportage gemaakt worden om te kunnen bepalen welk energielabel van toepassing is. Tijdens de bouw zullen er foto’s gemaakt moeten worden van diverse onderdelen om dit vast te leggen. Later kunnen deze gegevens opgenomen worden in een dossier om aan te tonen hoe er is gebouwd. Wordt dit niet goed gedocumenteerd dan zullen deze onderdelen als forfaitair invoeren moeten worden, omdat deze niet meer te herleiden zijn. Dit heeft invloed op de hoogte van het energielabel.
Extra budget en tijd reserveren.
Na 1 januari 2021 moet er tijd en budget gereserveerd worden om een rapport op te stellen. Men kan nu dus al rekening houden met een prijsverhoging ten opzichte van huidige prijzen voor bijvoorbeeld een bouwbesluittoetsing of installatieadvies. Niet alleen voor projecten die na 1 januari 2021 ingediend worden voor de omgevingsvergunning, maar ook projecten die na 1 januari 2021 opgeleverd worden, zullen er dergelijke rapportages opgesteld moeten worden. Nog onduidelijk is hoe projecten, die opgesteld zijn volgens de EPC, gerapporteerd moeten worden.
Bij PH Bouwadvies is het maken van energieadviezen een onderdeel van onze bouwbesluittoetsing. Dus wij zullen ons ook moeten voorbereiden op de toekomst, en ons moeten certificeren om EnergiePrestatieAdviezen te mogen maken conform de nieuwe regelgeving. Wij houden nu al enige tijd rekening met oververhitting van gebouwen dus dat is voor ons geen onbekend terrein. Wij adviseren onze klanten nu al hoe ze dit kunnen voorkomen middels informatie dat bij onze energieconcepten wordt geleverd. Onze energieconcepten bestaan uit een aantal samengestelde installaties die toegepast kunnen worden om aan de huidige EPC eis te voldoen. Wij bieden onze klanten ook een Energieadvies op maat gesprek aan. Hierbij gaan wij samen met de klant op zoek naar de meest passende installatie voor het persoonlijk gebruik. Ben je geïnteresseerd in onze energieconcepten, Energie op maat of overige diensten? Neem dan direct contact met ons op.
Meer lezen over BENG
Om jou helemaal voor te bereiden op de introductie van de BENG hebben we artikelen geschreven waarin we aan de hand van duidelijke voorbeelden uitleggen hoe je ontwerp aan de BENG 1, BENG 2, BENG 3 en TO-juli-indicatoren kan voldoen. Ook hebben we een informatief webinar gegeven waarin we alles uitleggen dat je moet weten over de BENG. Kijk het hier terug:
Op zoek naar advies op maat? Boek een BENG-scan
Ben je op zoek naar een advies op maat over jouw project? Boek dan hier een BENG-scan: